ANKARA DA SU DEĞİRMENLERİ.

1550 Yılında Ankara nüfusu 90 bin üzerinde idi 15 bin civarında ekalliyet nüfusu vardı bu insanlara ekmek un yetiştirmek için 1930 yılına kadar 315 su değirmeninin varlığı anlatılmaktadır .

Ankara Kenti Tarihte su kenti olarak Bilinen Bir kentti Anadolu'nun Bir Kentinde Kasabasında olmayan 70 in üzerinde çaya ve dereye sahipti Bu çayların üzerinde irili ufaklı onlarca su un değirmeni mevcuttu.

Hatip Çayının Üzerinde Bilinen en az 20 nin üstünde su değirmenleri mevcuttu.

Tarihin Önemli zamanlarında Bu değirmen sahipleri Belirli bir oranda öğüttüğü buğday arpa dan pay alır bu ürünüde Kasabalardaki Tüccarlara satarlardı Harp darp zamanlarında bu paylarına daha fazla ilaveler yaparak kazançlarını daha da artırılardı Bu yüzden Ankara da Kuyum.tiftik tüccarları kadar değirmen sahipleride sayılı zenginler arasında idi. Ankara Kulübü Onursal Başkanlarından Dr Bülent kalıpçının Babasıda Ankaranın en büyük gelir kaynaklı en az 3 değirmen sahibi Tahir Kalıpçı idi.

1930 yıllarına kadar İşletmeye devam eden Tahir ağanın değirmeni ve Kozmanın değirmeni en çok işlem yapan en çok para kazanan değirmenleri olmuştur Ankaraya elektrik geldikten sonrada Ankarada dizel ve elektrik motorlu değirmenler Faaliyete geçmiş bu değirmen sahipleride büyük paralar kazanmış Bunlardan Bilinen Ankara gücü spor kulübü Başkanı sabri mermutlu,Gençler Birliği spor Kulübü Başkanı İlhan cavcav Ünlü büyük Değirmen sahipleridir.ve en gelişmiş Un fabrikaları sahipleridir.

Hatip çayı üzerinde Mamak Köprüsü arkasında Ankara hastanesi Önünde ve kale altında çeşitli Su değirmenleri mevcuttu ve Dış kapı Babaharman Mevkinde de Ankara'nın Ünlü bir kişisine ait su değirmeni mevcuttu.

Ankaramızda bilinen 315 civarındaki su değirmenlerinin özelliklerini Tarihi sahiplerini Yapılış öykülerini İlerde Başka makalelerde Yayınlayacağım.

Fotoğraftaki su Değirmeni Kale altında olan son zamanlara kadar faaliyette bulunan değirmenlerden biridir.

Gönül isterki Ankara'da Bulunan 20 nin üzerindeki Üniversiteler bu konuda araştırmalar yapıp Tarihe ışık Tutmalıdır. Ve Ankara Kent Konseyine de bu görev düşmektedir.

HALUK BALABAN.

Ankara tarihi ve Kültürü araştırmacısı.

Değirmen’in altındaki Hatip Çayı biraz uzaktan akarken değirmen’in suyu yukarıdan gelip bir kanalla çatıdan içeri veriliyor. Bu teknik Anadolu’nun birçok yerinde uygulanıyordu. Dereden alınan su yavaş yavaş yükselen bir eğimli kanalla yüksek bir noktaya çıkarılıyor, oradan dikey bir şekilde aşağıya bırakılıyor ve içerideki çarkı döndürüyordu.

Kale altı su değirmeni.